Khi đã nhận thức rõ các tại hại khôn lường mà nguồn nước nhiễm mặn gây ra trong mọi mặt của đời sống, chúng ta cần tìm ra các giải pháp để giải quyết triệt để tình trạng này nhằm tránh những thiệt hại có thể lớn hơn. Hiện tại, có nhiều phương pháp được ứng dụng để khắc phục hiện tượng này.
Khử mặn là việc lọc bỏ muối đến mức sử dụng được dùng trong sinh hoạt ăn uống hàng ngày.
Trước khi lựa chọn cách thức xử lý, bạn cần lấy mẫu nước nhiễm mặn để tính toán, đo lượng muối có trong nước và công suất nước sau cần sử dụng. Sau đó, chọn cách thức thích hợp nhất để thực hiện.
Giải pháp chưng cất nhiệt
Chưng cất nhiệt là biện pháp được áp dụng từ khá lâu và khá phổ biến nhờ cách thực hiện khá đơn giản. Phương pháp này dựa trên nguyên lý là đun nóng cho đến khi sôi để muối bay hơi hết và ngưng tụ hơi nước thành nước tinh khiết.
Chưng cất nhiệt có khả năng xử lý được các loại nước có độ nhiễm mặn khác nhau và không tốn quá nhiều chi phí vận hành nhưng lại có nhược điểm là nước sau khi xử lý bị mất đi các khoáng chất, đồng thời, chỉ thích hợp với áp dụng quy mô nhỏ, còn đối với quy mô lớn lại cần nhiều thời gian và nguyên liệu.
Phương pháp điện phân
Để xử lý nước nhiễm mặn, tạo ra nước ngọt, người ta có thể sử dụng quá trình điện phân để loại bỏ các ion natri mang điện dương và các ion mang điện âm. Thiết bị cần có gồm 2 thành than chì hoặc dây sắt có khả năng dẫn điện cao với một lớp điện cực cacbon phủ bên ngoài để biến thành cực âm và cực dương.
Tiếp đó, các dây được nhúng vào thùng chứa nước lợ và kết nối hệ thống với nguồn điện bên ngoài để kích hoạt các điện cực. Chênh lệch điện áp giữa 2 dây nhỏ (1-2V) làm cực âm hấp thụ các cation natri tích điện dương và dây cực dương hấp thụ các anion clo tích điện âm từ nước mặn.
Từ đó, muối NaCl được loại bỏ, làm giảm độ mặn của nước.
Giải pháp trao đổi ion
Trao đổi ion là phương pháp sử dụng các cột chứa các ion hoạt tính để xử lý các ion muối có trong nước. Khi ấy, tính chất nguồn nước sẽ được biến đổi và lượng muối còn dư sẽ được lọc bỏ. Giải pháp này đảm bảo về chất lượng nguồn nước đầu ra nhưng lại gây tốn chi phí và khó thực hiện bởi cần đòi hỏi có chuyên môn cao.
Để thực hiện được phương pháp này, ta sẽ sử dụng bể lọc OH-anioxit và H-cationit.
Khi nước được lọc qua bể H-cationit, các cation của muối hòa tan sẽ tác dụng với ion H+ tạo ra axit tương ứng. Sản phẩm tạo ra đó sẽ đi tiếp qua bể OH - anionit. Lúc này, các hạt anionit hấp thụ các anion từ các axit mạnh và sinh ra anion OH-.
Sử dụng than hoạt tính
Than hoạt tính cũng được đưa vào sử dụng để xử lý nước nhiễm mặn nhờ sở hữu kết cấu đặt biệt giúp mang lại hiệu quả cao.
Đối với nước sử dụng trong sinh hoạt, người ta sẽ xây dựng bể lọc đơn giản. Đối với nước sử dụng trong các xí nghiệp, doanh nghiệp lớn, người ta sẽ xây bể chứa có thể tích lớn để đáp ứng lượng nước lớn dùng cho nồi hơi. Sau đó, ta cho vào bể một lớp lọc than hoạt tính để loại bỏ hoàn toàn mùi tanh của nước nhiễm mặn, các tạp chất và muối.
Trong lĩnh vực sản xuất máy lọc nước, người ta sẽ sử dụng than hoạt tính trong các lõi lọc.
Giải pháp sử dụng than hoạt tính để khắc nước nhiễm mặn có chi phí khá hợp lý, có thể khử độc tốt và quan trọng là không ra tác dụng phụ cho con người.
Giải pháp thẩm thấu ngược (máy lọc RO)
Các giải pháp trên được sử dụng rộng rãi, tuy nhiên lại chưa giúp cải thiện được triệt để tình trạng của nguồn nước. Phương pháp tiếp theo được giới thiệu là sử dụng máy lọc nước RO.
Với phương pháp này, nước nhiễm mặn đi qua màng lọc RO sẽ bị ép lại ở áp suất cao dưới áp lực của máy tăng áp. Lúc này, chỉ có các phân tử nước được có thể đi qua, còn tất cả các hóa chất hòa tan đều bị chặn lại. Với hệ thống nhiều lõi lọc và cột lọc hiện đại, nước sẽ được sẽ được tách mặn tuyệt đối, cho nguồn nước đầu ra có chất lượng sạch tinh khiết.
Ngoài khả năng lọc nước mặn, thiết bị lọc RO còn giúp lọc sạch các hóa chất độc hại, kim loại nặng, khử clo trong nước, xử lý nước nhiễm phèn, sắt,...
So với các phương pháp trên, phương này có ưu điểm là cho hiệu suất cao, chi phí khá rẻ đối với nhu cầu của gia đình và công nghiệp, tuy nhiên lại hay bị tắc trong quá trình vận hành.
Đây được đánh giá là giải pháp xử lý nước nhiễm mặn tối ưu nhất hiện nay và được khuyến khích sử dụng để có chất lượng nước tốt phục vụ sinh hoạt.
